Het is erg prettig en handig een centraal opslagpunt in huis te hebben waar u uw data veilig kunt stellen en bovendien van overal kunt benaderen. Deze apparaten die onder de naam NAS (Network Attached Storage) door het leven gaan, dragen doorgaans twee of meer schijven in zich, waardoor u de data kunt beveiligen met RAID-configuraties. Daardoor lijkt het systeem waterdicht, maar is dat wel zo? Wat zijn de gevaren van NAS?
De NAS is eigenlijk een erfenis vanuit de bedrijfswereld die al veel langer de behoefte heeft belangrijke data centraal en veilig op te slaan. Het zou immers bijzonder onhandig zijn als slechts één collega toegang heeft tot de centrale planning. Nu steeds meer recreatieve pc-gebruikers media digitaliseren, wil ook de thuisgebruiker zijn foto’s, muziek, documenten en films graag centraal opslaan op het netwerk. Vandaar dat talloze fabrikanten van netwerkproducten met consumenten-nassen zijn gekomen.
Met z’n allen!
In het gros van deze netwerkschijven kan de gebruiker meerdere schijven kwijt. De reden dat er twee of meer schijven in kunnen, is tweeledig: opslagcapaciteit en veiligheid. De meeste nassen kunnen namelijk werken met Raid-0 ,Raid-1, of als het een luxer model is: Raid-5. Raid staat voor Redundant Array of Independent Discs. Kort gezegd biedt Raid de mogelijkheid meerdere schijven op een bepaalde manier te koppelen waardoor uw pc één schijf ziet. Door te kiezen voor een bepaalde modus wint u snelheid, zet u de data juist veilig weg, of doet u beide. Laten we de diverse modi eens langs lopen.
De juiste Raid kiezen
Raid-1 – ook wel mirror – slaat alle data op twee schijven op. Valt er één uit, dan kunt u de kapotte schijf gewoon vervangen voor een andere. De controller kopieert vervolgens alle data weer naar de nieuwe, lege schijf, waardoor alles weer is veiliggesteld. Raid-1 is de minst efficiënte, maar wel een van de veiligste manieren om data op te slaan.
Net als Raid-1, is Raid-5 gericht op veiligheid. Raid-5 doet het echter op een andere manier. Allereerst hebt u voor Raid-5 minimaal drie schijven nodig. Op die drie schijven, schrijft de controller van de Nas pariteitsbits weg waarmee, indien een schijf stuk gaat, de data terug te rekenen is die verloren is gegaan. Bij Raid-5 mag maximaal één schijf stukgaan.
Onzinnig en gevaarlijk
Bijzonder is de Raid-0 optie, aangezien deze niet voor veiligheid is, maar voor snelheid. Raid-0 realiseert dat door op twee – of meer – schijven tegelijk data te lezen en weg te schrijven. Voor consumenten absoluut geen interessante optie om twee redenen.
Allereerst is de controller in de NAS niet snel genoeg om de snelheidswinst van Raid-0 te laten ervaren. Bovendien zullen sommige gebruikers nog een 100mbit-netwerk gebruiken, of erger nog: draadloos of via homeplugs data versturen over het thuisnetwerk. In dat geval heeft het totaal geen zin om Raid-0 te gebruiken, omdat het netwerk dan een serieuze bottleneck vormt. Ten tweede is Raid-0 alles behalve veilig. Als er één schijf stuk gaat, bent u de data op alle schijven kwijt, aangezien de controller op twee of meer schijven tegelijk schrijft en leest om de snelheidswinst te realiseren.
RAID is géén back-up!
Het hele idee achter Raid is dat uw data niet verloren gaat als er een schijf sneuvelt. Immers: de controller heeft op de overige schijven pariteitsbits weggeschreven waarmee de data terug te rekenen is. Of beter nog: bij Raid-1 staat op de andere schijf een exacte kopie.
Is Raid daarmee waterdicht en een ideaal en fool-proof medium om data op veilig te stellen? Ja en nee. Ja, omdat het relatief veilig is om op te werken; er mag een schijf kapot gaan. Nee, omdat mensen het Raid-systeem vaak zien als back-up en daardoor hun kostbare data niet meer veilig stellen op een externe schijf of andere pc. Laten we het even duidelijk stellen: Raid is géén back-up! Als u namelijk iets verwijdert of wijzigt op een Raid-volume, kunt u het niet meer ongedaan maken. Gooit u dus per ongeluk uw folder met vakantiefoto’s weg, dan is het gewoon weg. Het Raid-volume is voor Windows namelijk gelijk aan een gewone harde schijf. Raid slaat absoluut geen schaduw kopieën op! Maak dus ook back-ups van data op een Raid-array: in dit geval de nas.
Gevaren van NAS
Dat het écht mis kan gaan, wordt keer op keer bewezen. De meeste schijven die binnen komen zijn van externe schijven en van nassen. En dan met name vanwege vallen en oververhitting. Het aantal nassen neemt explosief toe op het moment. Het zijn natuurlijk hele leuke producten, maar veel gebruikers vergeten dat het in wezen een opslagmedium voor mkb is. Het zijn complexe apparaten waar je grondig de fout mee in kan gaan als je niet goed weet waar je mee bezig bent.
Een ander punt waar gebruikers heel voorzichtig mee moeten zijn, is het bijwerken van de fabriekssoftware op de nas. Het is dan ook ongelooflijk belangrijk alle data te back-uppen voordat je een dergelijke update draait! Gelukkig waarschuwen veel fabrikanten de gebruiker voordat ze een update installeren. En dan komen we wederom terug bij het belangrijkste punt: maak altijd een back-up van uw data voordat u een nas (opnieuw) inricht!
Conclusie
Een NAS is een fantastisch apparaat wat veel toegevoegde waarde kan hebben binnen een thuisnetwerk. Het is echter heel belangrijk te beseffen dat het nog steeds belangrijk is back-ups te maken van belangrijke data. Een nas is namelijk een complex apparaat. En complexe apparaten kunnen grondig de soep in draaien als een gebruiker niet weet waar hij op moet letten en waar de zwakke punten zitten. Gelukkig zijn er recovery bedrijven die de data kunnen herstellen: dat kan echter behoorlijk in de papieren lopen!
